Hangi Genetik Faktörler Testis Kanseri Riskini Artırır?

Testis kanseri, özellikle 15–35 yaş arası erkeklerde en sık görülen kanser türlerinden biridir. Genel olarak nadir görülen bir kanser olsa da, genç erkeklerde infertilite (kısırlık) ve yaşam kalitesi üzerinde önemli etkileri olabilir. Testis kanserinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, çevresel faktörlerin yanı sıra genetik yatkınlık da önemli rol oynamaktadır.

Genetik Faktörler ve Testis Kanseri Riski

1. Ailede Testis Kanseri Öyküsü

• Birinci derece akrabasında (baba, erkek kardeş) testis kanseri olan erkeklerde risk 4–6 kat artar.
• Tek yumurta ikizlerinde bu oran daha da yüksektir.

2. Kromozomal Anomaliler

• Klinefelter Sendromu (47,XXY kromozomu): Testis gelişiminde bozukluk yaparak kanser riskini artırabilir.
• Y kromozomu üzerindeki bazı genetik değişiklikler (ör. AZF bölgesi delesyonları), hem sperm üretimini etkiler hem de tümör riskini yükseltebilir.

3. Gen Mutasyonları

• KIT geni ve KITLG (ligand) mutasyonları: Germ hücreli tümörlerin gelişmesinde önemli rol oynar.
• DMRT1 geni: Testis gelişiminden sorumlu genlerden biri olup mutasyonları kanser riskini artırabilir.

4. İnmemiş Testis (Kriptorşidizm) ile İlişkili Genetik Yatkınlık

• İnmemiş testis hem çevresel hem de genetik faktörlerden kaynaklanabilir.
• Bu durum testis kanseri riskini 10 kat artırır.

5. Ailesel Genetik Sendromlar

• Li-Fraumeni sendromu
• Down sendromu
• Bu sendromlara sahip erkeklerde testis tümörlerine yatkınlık artabilir.

Genetik Yatkınlık ile Çevresel Faktörlerin Etkileşimi

Genetik faktörler tek başına yeterli değildir. Çevresel faktörlerle birleştiğinde risk daha da artar:

• Çocuklukta radyasyon maruziyeti
• Hormon dengesizlikleri
• Obezite ve yaşam tarzı faktörleri

Testis Kanserinde Erken Tanının Önemi

Genetik yatkınlığı olan erkeklerin:

• Düzenli üroloji kontrollerine gitmesi,
• Ayda bir testis kendi kendine muayenesi yapması,
• Şüpheli kitle fark ettiğinde vakit kaybetmeden doktora başvurması gerekir.

Erken tanı konulan testis kanserinde tedavi başarı oranı %95’in üzerindedir.

Hangi genetik faktörler testis kanseri riskini artırır? Aile öyküsü, gen mutasyonları, kromozomal bozukluklar ve genetik sendromların testis kanseriyle ilişkisi.